Cấu tạo khóa cửa tay nắm tròn chi tiết cho người mới tìm hiểu cách hoạt động

Khóa cửa tay nắm tròn (hay còn gọi là khóa nắm đấm, khóa quả đấm) là loại khóa cửa phổ biến nhất hiện nay, được sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình, văn phòng, cửa hàng… Bài viết này của Thợ Khóa Hà Nội sẽ giúp bạn hiểu rõ về cấu tạo khóa cửa tay nắm tròn, nguyên lý hoạt động và cách lựa chọn loại khóa phù hợp với nhu cầu sử dụng.

Kỹ Thuật Hỗ Trợ Miễn phí <Click gọi ngay>

Các bộ phận chính của ổ khóa cửa tay nắm tròn gồm

Khóa cửa tay nắm tròn có cấu tạo tương đối đơn giản, bao gồm các bộ phận chính sau:

1. Tay nắm (Handle):

Là bộ phận bên ngoài, dùng để cầm nắm và xoay để đóng/mở cửa. Tay nắm có thể có nhiều kiểu dáng khác nhau (tròn, vuông, dẹt…) và được làm từ nhiều chất liệu (inox, đồng, hợp kim…).

2. Thân khóa (Body):

Mặt ốp ngoài (Outside Escutcheon): Thường có hình tròn, ốp sát vào mặt ngoài của cửa, có lỗ để lắp tay nắm và ruột khóa (ổ khóa).
Mặt ốp trong (Inside Escutcheon): Tương tự như mặt ốp ngoài, nhưng nằm ở phía trong cửa.
Vỏ thân khóa (Chassis/Housing): Là phần bao bọc bên ngoài các bộ phận cơ khí bên trong, thường làm bằng thép hoặc hợp kim.
Chốt khóa (Latch Bolt/Deadlatch): Là thanh kim loại có thể trượt ra vào để chốt cửa vào khung cửa. Chốt khóa có thể có dạng chốt vát (latch bolt) hoặc chốt vuông (deadlatch). Chốt vát giúp cửa tự động chốt khi đóng, còn chốt vuông cần phải vặn chìa hoặc nút vặn để khóa.
- Chốt vát (Latch Bolt): Dùng để giữ cửa ở vị trí đóng khi không khóa.
- Chốt gió (Deadlatch/Deadlocking plunger): một chốt nhỏ nằm cạnh chốt khóa chính. Chốt gió có tác dụng ngăn chặn việc dùng vật mỏng (như thẻ tín dụng) để gạt chốt khóa từ bên ngoài, tăng cường an ninh.
Lò xo (Spring): Giúp đẩy chốt khóa trở về vị trí ban đầu sau khi mở khóa.
Cò khóa (Cam/Actuator): Là bộ phận kết nối giữa ruột khóa và chốt khóa, có tác dụng truyền chuyển động từ ruột khóa sang chốt khóa.

3. Ruột khóa (Cylinder/Core):

Vỏ ruột khóa (Cylinder Housing): Thường có hình trụ, chứa các bộ phận bên trong.
Lõi ruột khóa (Plug): Là phần hình trụ có thể xoay được khi tra chìa khóa đúng.
Bi (Pins): Các chốt nhỏ hình trụ, có độ dài khác nhau, được xếp dọc theo lõi ruột khóa. Khi tra chìa khóa đúng, các bi sẽ được nâng lên đúng vị trí, cho phép lõi ruột khóa xoay. Có hai loại bi:
- Bi trên (Driver Pins/Top Pins): Nằm ở phía trên, thường có lò xo đẩy xuống.
- Bi dưới (Key Pins/Bottom Pins): Nằm ở phía dưới, tiếp xúc trực tiếp với chìa khóa.
Lò xo bi (Pin Springs): Đẩy các bi trên xuống.
Chìa khóa (Key): Các rãnh và gai trên chìa khóa tương ứng với độ dài của các bi trong ruột khóa.

4. Mặt ngậm khóa (Strike Plate):

Là miếng kim loại được gắn trên khung cửa, có lỗ để chốt khóa chui vào khi đóng cửa.

Nguyên lý hoạt động của ổ khóa của tay năm tròn như sau

Khi không có chìa khóa: Các bi trong ruột khóa ở vị trí lộn xộn, ngăn không cho lõi ruột khóa xoay. Chốt khóa được lò xo đẩy ra, giữ cửa ở trạng thái đóng.
Khi tra chìa khóa đúng: Các rãnh trên chìa khóa nâng các bi dưới lên, làm cho các bi trên cũng được nâng lên theo. Khi các bi được nâng lên đúng vị trí, đường cắt giữa bi trên và bi dưới sẽ trùng với đường cắt của lõi ruột khóa, cho phép lõi ruột khóa xoay.
Khi xoay tay nắm/vặn chìa: Lõi ruột khóa xoay, tác động lên cò khóa, làm cò khóa di chuyển và kéo chốt khóa vào trong, mở cửa.
Khi nhả tay nắm/rút chìa: Lò xo đẩy chốt khóa trở lại vị trí ban đầu, đóng cửa.

XEM NGAY: Bảng giá dịch vụ sửa khóa cửa tay nắm tròn trong các trường hợp hỏng hóc mới nhất.

Các loại khóa cửa tay nắm tròn phổ biến như sau:

Khóa cửa tay nắm tròn không chìa (khóa phòng vệ sinh)

Chỉ có nút vặn bên trong, không có ruột khóa bên ngoài. Thường dùng cho cửa phòng tắm, nhà vệ sinh.

Khóa cửa tay nắm tròn 1 đầu chìa (khóa ban công)

Loại khóa thông dụng nhất, sử dụng chìa để mở khóa từ bên ngoài và nút vặn/chìa để khóa từ bên trong. Có chìa khóa ở một bên (thường là bên ngoài), bên còn lại là nút vặn.

Khóa cửa tay nắm tròn 2 đầu chìa (khóa cửa chính)

Có ruột khóa và chìa khóa ở cả hai bên.

Cách lựa chọn ổ khóa tay nắm tròn phù hợp như sau

Mục đích sử dụng: Xác định vị trí lắp đặt khóa (cửa chính, cửa phòng, cửa nhà vệ sinh…) để chọn loại khóa phù hợp.
Chất liệu cửa: Cửa gỗ, cửa sắt, cửa nhôm… sẽ có yêu cầu khác nhau về kích thước và loại khóa.
Mức độ an toàn: Nếu cần độ bảo mật cao, nên chọn khóa có ruột khóa chống khoan, chống cắt, chống dò chìa.
Thương hiệu: Ưu tiên các thương hiệu khóa uy tín như Việt Tiệp, Huy Hoàng, Yale, Hafele…
Chất liệu: Chọn khóa làm từ chất liệu bền bỉ, chống gỉ sét (inox 304, đồng thau…).

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích về cấu tạo khóa cửa tay nắm tròn. Nếu bạn cần tư vấn thêm hoặc có nhu cầu lắp đặt, sửa chữa khóa cửa, hãy liên hệ ngay với Thợ Khóa Hà Nội để được hỗ trợ tận tình.